Osmanlı döneminde donanma gemilerinin üretildiği Bartın’ın Kurucaşile ilçesinde, ahşap yat ve balıkçı tekneleri halen barakalarda el işçiliğiyle imal ediliyor. İlçeye bağlı Ovatekkeönü ve Kapısuyu köylerinde bulunan 8 tersanede, yılda yaklaşık 12 balıkçı teknesi ile 10 yat denize indirilerek sahiplerine teslim ediliyor.
YÜZYILLARDIR SÜREN GELENEK BABADAN OĞULA DEVAM EDİYOR
Kurucaşile’de, Osmanlı döneminde savaş gemilerinin üretildiği dönemlerden bu yana sürdürülen ahşap tekne yapım geleneği, günümüzde de ustaların ellerinde yaşatılmaya devam ediyor. Kestane, çam ve meşe gibi ağaçların kullanıldığı bu üretim süreci, naylon barakalarda ve basit atölyelerde yürütülüyor. İlçedeki tersanelerde 15, 21 ve 24 metrelik yatların üretimi sürerken, 30 yıl önce 20 olan atölye sayısı günümüzde yalnızca 8’e düşmüş durumda.
FOTOĞRAFTAN BAKIP PROJESİZ ÜRETİM YAPIYORLAR
Yaklaşık 200 metrekarelik bir alanda üretim yapan gemi yapım ustası 65 yaşındaki Hasan Büyükböcek, mesleğe babasının yanında 15 yaşındayken çırak olarak başladığını anlattı. Şu anda 36 yaşındaki oğlu Mehmet Büyükböcek ile birlikte çalışan Hasan Usta, 6 kişilik ekibiyle birlikte 8 farklı teknenin sipariş üzerine üretimine devam ettiklerini belirtti.
Büyükböcek, “Müşteriler, nasıl bir tekne istediklerini bize sadece bir fotoğrafla gösteriyor. Biz de hiçbir teknik çizim yapmadan, sadece o görüntüye bakarak tamamen el işçiliğiyle aynı modeli üretebiliyoruz,” dedi.
“GENÇLER BU MESLEĞİ ÖĞRENMEK İSTEMİYOR”
Sektörde çırak sıkıntısının yaşandığını vurgulayan Hasan Büyükböcek şunları söyledi:
“Yeni nesil bu işi öğrenmek istemiyor. Gençler 20 yaşına kadar okul okuyor, sonra bu işi öğrenmeleri hem zorlaşıyor hem de hevesleri olmuyor. İlçedeki tekne yapım lisesinden stajyerler geliyor, bu bizi bir nebze umutlandırıyor. Ancak bir zamanlar 25-30 olan atölye sayısının bugün 8’e düşmesi, bu mesleğin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Osmanlı’dan bu yana gelen bu el işçiliği geleneğinin yaşatılması için mutlaka devlet desteği sağlanmalı.”
“ÇOCUK YAŞTA ÖĞRENİLMEZSE DEVAM ETMESİ ZOR”
Babasıyla birlikte çalışan Mehmet Büyükböcek ise, “Bu mesleği önce okulda öğrendim, ardından babamın yanında pratiğe döktüm. Ancak gerçekten usta olabilmek için çocuk yaşta bu işe başlamak gerekiyor. Biz mesleği sürdürmekte kararlıyız ama özellikle yol, nakliye ve üretim alanı konularında destek sağlanması şart. Gerekli imkanlar sunulursa, bu tarihi mesleği geleceğe taşıyabiliriz,” diyerek çağrıda bulundu.
